innetàre , vrb: innetiare Definizione
fàere netu, límpiu, bogare o pigare s'àliga o àteru de diferente de mesu de is cosas (es. corgiolu); fàere o essire límpiu: nau de s’aera ammontada, su s'istesiare de is nues lassandho s'aera límpia / i. sa patata = ispilloncai, iscroxolai sa patata
Sinonimi e contrari
allichidie,
allimpiare,
illichidire,
mundhare,
netare,
pulire,
iserrinire
/
iscorgiolare,
ispigiolare
| ctr.
imbrutai,
intruai
Frasi
sunt andhaos a innetare su matímene ◊ vàtiche sas lametas pro innetare su porcu usciau! ◊ a nos innetare no tet bastare s'abba de su mare ◊ su massaju innétiat sos trigos, chi no bi crescat àtera erba in mesu ◊ Fulana est impreada pro innetare sas iscolas ◊ so innetiendhe patata a fríere ◊ inneta sa ficumorisca!
2.
s'aera che at innetiadu ◊ s'abba de sa funtana l'ant morigada: cheret lassada pasare pro innetiare
Traduzioni
Francese
nettoyer,
peler,
éplucher,
sarcler
Inglese
to clean,
to peel
Spagnolo
limpiar
Italiano
nettare,
pelare,
mondare,
ripulire
Tedesco
reinigen,
schälen.
iscorgiolàre , vrb: iscorjolare,
iscorzolare,
scroxolai Definizione
bogare o segare su corgiolu, su pigiolu
Sinonimi e contrari
arroscai,
innetare,
iscroxuai,
scociolare,
scorgiai,
scrociolai,
spilloncai
| ctr.
incroxolai
Frasi
iscorzolare sa patata, sa linna
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
éplucher
Inglese
to peel
Spagnolo
pelar
Italiano
sbucciare
Tedesco
schälen.
ispilíre, ispilíri , vrb: spiliri Definizione
tirare, bogare o fintzes pèrdere is pilos; bodhire cosa a tiradura a manu passandho is cambos in mesu de is pódhighes (es. olia, murta, ma si narat fintzes de animales chi tirant a móssigu)
Sinonimi e contrari
iltzudhare,
ispilicire,
ispilujire,
ispinnicire,
spilissiri
| ctr.
pilire
/
irrampare,
spibitzai
Modi di dire
csn:
ispilíresi de su dispiaghere, de su disizu = tènnere dispiaghere, disizu mannu azummai de si ndhe dèpere ispilire; i. un'imbriaghera = isfegare, scexiai
Frasi
sos pudhos si sunt totu ispilidos a bicadas ◊ si moviat che maca ispilíndhesi e abbanzèndhesi che linu suta de s'àlghida
2.
sas berbeghes si ant ispilidu sa sida ◊ ndhe amus ispilidu un'àrbure de olia ◊ ant ispilidu sas àlvures chei su cucu: no bi ant lassadu una cariasa! ◊ manzanu babbu ti giughet a ispilire olia
3.
eh, ispilindhe si ndh'est de sa gana de triballare!…◊ no mi dias nudha, no mi ndhe so ispilindhe de su disizu! ◊ siscuros, candho bi lis apo nadu, de su dannu, pro unu pagu no si ndhe ispilint!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
peler
Inglese
to unhair,
to pluck,
to peel,
to tear off the hair (fur)
Spagnolo
pelar
Italiano
pelare,
spelare,
spelacchiare
Tedesco
ausrupfen.
ispulicàre , vrb: ispuligare,
spuligai Definizione
illimpiare, pruschetotu in su sensu de ndhe segare su corgiolu; illimpiare de su púlighe puru; su si arrangiare, iscabbúllere in ccn. cosa
Sinonimi e contrari
innetiare,
ispigiolare,
spilloncai
/
pulicare
/
illitire
Frasi
ti apo connotu, fis un'ozastredhu ténneru e bellu e bene ispulicadu (L.Marteddu)◊ est ispulighendhe s'arantzu a resorza ◊ est in su bisonzu ma mandrone, cheret sa cosa a mossu ispuligadu!
3.
sos parentes… s'ispúlighent sas dentes: chirchent e tzapent peri sos cuzolos! ◊ as intesu ite ti at nadu: como ispuligadila!
Etimo
ltn.
ex + *policare
Traduzioni
Francese
peler
Inglese
to peel,
to skin
Spagnolo
pelar
Italiano
pelare
Tedesco
schälen.
spilloncài , vrb Definizione
istacare o arrasigare su pilloncu, su pígiu de fora de calecuna cosa
Sinonimi e contrari
iscorgiolare,
ispedhuliare,
ispigiolare,
ispigirigare,
ispulicare,
scorgiai,
slimpiai
Frasi
teniant fàmini e cumentzau ant a spilloncai cabitzas e a dhas papai
2.
spilloncai unu muru
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
éplucher
Inglese
to peel
Spagnolo
pelar,
descascarar
Italiano
sbucciare
Tedesco
schälen.